Magnitleriň özüne çekmegi we yzyna gaýtarmagy arasynda näme tapawut bar?

Magnitler uzak wagtdan bäri hiç hili fiziki aragatnaşyksyz ýakyn zatlara güýç sarp etmek bilen adamzady özüne çekýär. Bu hadysa, belli bolan magnitleriň esasy häsiýetine degişlidirmagnit. Magnitizmiň iň gyzykly taraplaryndan biri, magnitleriň görkezýän güýçlerini çekmek we yzyna gaýtarmak arasyndaky ikitaraplaýynlykdyr. Bu iki hadysanyň arasyndaky tapawuda düşünmek, mikroskopik dünýäsine göz aýlamagy öz içine alýarmagnit meýdanlarywe zarýadly bölejikleriň özüni alyp barşy.

Çekiş:

Iki magnit biri-birine garşy polýuslary bilen biri-birine ýakynlaşdyrylanda, özüne çekiji hadysany görkezýärler. Bu magnit domenleriniň magnitleriň deňleşmegi sebäpli ýüze çykýar. Magnit domenler atom magnit pursatlarynyň şol bir tarapa gabat gelýän mikroskopiki sebitleridir. Magnitleri çekmekde ters polýuslar (demirgazyk we günorta) biri-birine ýüz tutýarlar, netijede magnit meýdanlary magnitleri birleşdirýän görnüşde täsirleşýärler. Bu özüne çekiji güýç, magnit ulgamlarynyň ulgamyň umumy durnuklylygyna goşant goşýan pes energiýa ýagdaýyny gözlemek meýliniň ýüze çykmasydyr.

Repulsion:

Munuň tersine, magnit polýuslary biri-birine ýüzbe-ýüz bolanda, yza gaýtmak hadysasy ýüze çykýar. Bu ssenariýada, deňleşdirilen magnit domenleri iki magnitiň özara täsirine garşy durmak üçin ýerleşdirildi. Repigrenji güýç, polýuslar ýakyn bolanda biri-birine garşy çykmak üçin magnit meýdanlarynyň tebigatyndan ýüze çykýar. Bu özüňi alyp barmak, magnit pursatlarynyň deňleşmegini azaltmak arkaly has ýokary energiýa ýagdaýyna ýetmek synanyşygynyň netijesidir, sebäbi täsir ediji güýç magnit domenleriniň deňleşmeginiň öňüni alýar.

Mikroskopiki perspektiwalar:

Mikroskopiki derejede magnitleriň özüni alyp barşy zarýadly bölejikleriň, esasanam elektronlaryň hereketi bilen düşündirilip bilner. Negativearamaz zarýad göterýän elektronlar atomlaryň içinde hemişe hereket edýärler. Bu hereket, her elektron bilen baglanyşykly kiçijik magnit pursatyny döredýär. Demir ýaly ferromagnitizmi görkezýän materiallarda bu magnit pursatlary şol bir ugra deňleşýär, netijede materialyň umumy magnitlenmegine sebäp bolýar.

Magnitler özüne çekilende, deňleşdirilen magnit pursatlary biri-birini güýçlendirýär we magnitleri birleşdirýän jemleýji effekt döredýär. Beýleki bir tarapdan, magnitler yza çekilende, deňleşdirilen magnit pursatlary daşarky täsire garşy durup, magnitleri bir-birine itekleýän güýje eltýär.