Dürli magnit materiallary näme?

Tebigatyň esasy güýji bolan magnit, dürli materiallarda ýüze çykýar, hersiniň özboluşly aýratynlyklary weajaýyp programmalar. Magnit materiallaryň dürli görnüşlerine düşünmek, fizika, in engineeringenerçilik we tehnologiýa ýaly dürli ugurlar üçin möhümdir. Magnit materiallarynyň haýran galdyryjy dünýäsine göz aýlalyň we olaryň aýratynlyklaryny, klassifikasiýalaryny we amaly ulanylyşyny öwreneliň.

1. Ferromagnit materiallar:

Ferromagnit materiallar güýçli wehemişelik magnitleşme, daşarky magnit meýdany bolmadyk ýagdaýynda-da. Demir, nikel we kobalt ferromagnit materiallaryň nusgawy mysallarydyr. Bu materiallar şol bir ugra gabat gelýän, güýçli umumy magnit meýdanyny döredýän öz-özünden magnit pursatlaryna eýe. Ferromagnit materiallar, magnit häsiýetleri sebäpli magnit saklaýjy enjamlar, elektrik hereketlendirijileri we transformatorlar ýaly programmalarda giňden ulanylýar.

2. Paramagnetik materiallar:

Paramagnetiki materiallar magnit meýdanlaryna gowşak çekilýär we şeýle meýdanlara sezewar bolanda wagtlaýyn magnitleşmegi görkezýär. Ferromagnit materiallardan tapawutlylykda, paramagnetik materiallar daşarky meýdan aýrylandan soň magnitleşmegi saklamaýarlar. Alýumin, platina we kislorod ýaly maddalar daşarky magnit meýdany bilen gabat gelýän, ýöne meýdan aýrylandan soň tötänleýin ugurlara gaýdyp gelmedik elektronlaryň bolmagy sebäpli paramagnetikdir. Paramagnetiki materiallar, magnit meýdanlaryna gowşak jogap bermegi amatly bolan magnit-rezonans tomografiýa (MRI) maşynlarynda amaly tapýarlar.

3. Diagnetiki materiallar:

Diamagnetiki materiallar, ferromagnit we paramagnetiki materiallardan tapawutlylykda, magnit meýdanlary bilen yza çekilýär. Magnit meýdanyna duçar bolanda, diamagnetiki materiallar gowşak garşydaş magnit meýdanyny ösdürip, meýdan çeşmesinden daşlaşdyrylmagyna sebäp bolýar. Diamagnetiki materiallaryň umumy mysallaryna mis, bismut we suw degişlidir. Diamagnetiki täsir ferromagnitizm we paramagnetizm bilen deňeşdirilende birneme gowşak bolsa-da, materiallar ylmy we göteriş tehnologiýasy ýaly ugurlarda möhüm ähmiýete eýe.

4. Ferrimagnit materiallary:

Ferrimagnit materiallar ferromagnit materiallara meňzeş, ýöne aýratyn magnit häsiýetleri bolan magnit häsiýetini görkezýär. Ferrimagnit materiallarda magnit pursatlarynyň iki sany sublattisi ters tarapa gabat gelýär, netijede sap magnit pursaty bolýar. Bu konfigurasiýa, adatça, ferromagnit materiallardan has gowşak bolsa-da, hemişelik magnitleşmäge mümkinçilik berýär. Demir oksidi birleşmelerini öz içine alýan keramiki materiallaryň synpy bolan Ferritler, ferrimagnit materiallaryň görnükli mysallarydyr. Magnit we elektrik aýratynlyklary sebäpli elektronikada, telekommunikasiýa we mikrotolkun enjamlarynda giňden ulanylýar.

5. Antiferromagnit materiallar:

Antiferromagnit materiallar magnit tertibini görkezýär, onda goňşy magnit pursatlary biri-birine antiparallel deňleşýär we umumy magnit pursatynyň ýatyrylmagyna sebäp bolýar. Netijede, antiferromagnit materiallar adatça makroskopiki magnitleşmegi görkezmeýär. Marganes oksidi we hrom antiferromagnit materiallaryň mysalydyr. Magnit tehnologiýalarynda gönüden-göni amaly tapyp bilmeseler-de, antiferromagnit materiallar düýpli gözleglerde we elektronlaryň aýlanmagyny ulanýan elektronikanyň bir bölümi bolan spintronikanyň ösmeginde möhüm rol oýnaýar.